Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, powołaną do udzielania pomocy osobom i rodzinom, które znalazły się w trudnej sytuacji życiowej i nie w stanie jej pokonać wykorzystując własne zasoby i, możliwości i uprawnienia.
Oznacza to, że warunkiem niezbędnym do uzyskania świadczenia z pomocy społecznej jest wcześniejsze wykorzystanie własnych środków, możliwości i przysługujących uprawnień. Pod tym pojęciem należy rozumieć nie tylko sytuację materialną i dochodową, w tym posiadane dochody i dobra materialne, ale również gotowość współdziałania w rozwiązywaniu problemów życiowych oraz inne umiejętności np. posiadane kwalifikacje zawodowe.